Frederic Laloux beschrijft in ‘Reinventing Organizations’ hoe de verschillende soorten organisatieculturen die we nu kennen, zich door de eeuwen hebben ontwikkeld. Via dit sprekende filmpje https://www.youtube.com/watch?v=g0Jc5aAJu9g maakte ik er kennis mee.
Als eerste beschrijft hij de rode tribale organisaties die gedijen bij chaos en waar machtsvertoon en angst de belangrijkste managementinstrumenten waren. Toen akkerbouw zijn intrede deed werden de eerste staten gecreëerd en deden amber organisaties hun intrede. Op basis van gelaagde hiërarchieën werden stabiele en schaalbare organisaties gebouwd zoals overheden en kerken. Hun duale wereldbeeld was veelal gebaseerd op afkomst, sociale klasse of sekse.
De oranje organisatiecultuur, die de meeste grote multinationals van nu kenmerkt, volgde. Met hun focus op winst en concurrentie hebben deze bedrijven meritocratie geïnstalleerd en innovatie aangejaagd. Uit de schaduwen van overconsumptie en hebzucht, ontstond sinds de jaren 1960 een meer idealistischere en waarden gedreven groene organisatiecultuur. Het recentste model, uit de 21e eeuw, is de cyane organisatie die als een netwerk zonder hiërarchie maar met zelfsturing functioneert.
Uiteraard zijn deze kleuren een vereenvoudigde voorstelling en kunnen culturen niet als het één of het ander bestempeld worden. De vraag is in hoeverre organisaties kunnen meebewegen op de steeds sneller veranderende en complexere omgeving. Zelfreflectie, openheid en sensitiviteit van hun leiders is hiervoor cruciaal.